|
Citaten
voor magistraten en advocaten
Dit
boek bundelt een rijke verzameling citaten en puntige
verhalen, die zich kenmerken door een warme glimlach
naar het Recht. Daarbij bieden de fraaie (grotendeels
Nederlandse) afbeeldingen wat visuele afwisseling.
De citaten, literaire reflecties, of de historische
aardigheidjes over ongeveer elk aspect van het rechtsbedrijf,
zijn daarbij overzichtelijk opgesomd en goed ontsloten
door de toevoeging van een uitgebreide index, een naamsregister
en lijsten met etymologische oorsprong en citaten gerangschikt
naar taal. Dit boek met zo'n kleine duizend 'Jurismen'
voelt zich thuis op het bureau van iedere jurist - en
haar/zijn cliënten.
Hieronder
treft u een enkele overname uit het boek;
Kerfstokken
Een
herinnering aan de tijd van voor de Leerplichtwet in
Nederland (1900). Voor en ook nog na die tijd was analfabetisme
in volkskringen nog regel. Een kerfstok werd in de lengte
in tweeën gedeeld. De winkelier en de klant behielden
ieder een helft. De ene helft (in de Code Civil "taille"),
berustte bij de winkelier, de andere, de "échantillon"
bij de koper. Telkens wanneer een aankoop op de pof
werd gedaan, dan werden beide stokken tegen elkaar gehouden
en werd in beide met een scherp mes, één kerf toegebracht.
Bij de afrekening moesten de beide stokken, als het
goed was, gelijke kerven vertonen. Een praktisch en
eerlijk systeem. Bij verschil van mening kon alleen
de stok met de minste kerven tot bewijs strekken. Artikel
1924 B.V. Oud: "Kerfstokken met hun dubbel overeenkomende,
verdienen geloof tussen degenen, die gewoon zijn om
de leveranties, welke zij in het klein doen of ontvangen,
op dusdanige manier te bewijzen". De Code Civil waaraan
het oude B.W. grotendeels was ontleend, gaf iets meer
ten beste in artikel 1333: "Les tailles corrélatifves
al leurs échantillons font foi entre les personnes qui
sont dans l'usage de constater ainsi les fournitures
qu'elles font ou reçoivent en détail".
Professor
Mr. A. Anema, in de Asser serie "Van Bewijs" (nog steeds
lezenswaardig ofschoon vervallen), besluit zijn betoog
over de kerfstokken met: "Reeds lang zijn ze als rechtsinstelling
ten dode gedoemd. Des ondanks prijken ze nog steeds
in onze wet als een getuigenis voor de practische zin
onzer analfabetische voorvaderen". En ze leven nog voort
in een aantal zegswijzen en spreekwoorden, waarvan Van
Dale een grote keur geeft, met als bekendste: "Hij heeft
veel op zijn kerfstok". Het duidt op de grote rol welke
de kerfstok in het dagelijkse leven heeft vervuld.
Tekening door David Schroevers.
't
Been
De Antwerpenaar Willem Elsschot (eigenlijk: Alfons
de Ridder; 1882-1960) geeft in zijn zinrijke beknoptheid,
aan rechtzoekenden afgeronde tips hoe voor U rechters
te verschijnen.
"U
zijt natuurlijk niet in 't minst verplicht zoveel consideratie
te gebruiken, maar komt het werkelijk tot een proces
dan zal die bezadigdheid van u de rechtbank zeker welgevallig
zijn. Waar een nederige intrede, een uitdrukking van
berusting, waar alles van belang is bij 't verschijnen
voor een magistraat die vermoeid kan zijn, ziekelijk
soms, ontevreden omdat hij vegeteert of het thuis niet
naar zijn zin heeft, of die daags tevoren aan een feest
heeft meegedaan, daar is een blijk van inschikkelijkheid
jegens uw tegenstander zeker iets dat bijdragen kan
om hem gunstig voor u te stemmen. Ik verzeker u, mijnheer
Boorman, dat zelfs een zindelijk voorkomen invloed hebben
kan en wie zich niet eens de moeite geeft zich voor
die plechtigheid te scheren loopt gevaar niet alleen
te betalen omdat hij ongelijk heeft, maar bovendien
omdat hij zich permitteert daar met een baard te staan.
Want of iemand nu wint dan wel verliest, dat moment
behoort in ieder geval in de eerste plaats voor hem
een plechtigheid te zijn, net zo goed als zijn huwelijk.
Die heren zien ongaarne dat iemand aanstellerig doet
omdat hij al te zeker is van zijn overwinning en zich
gedraagt als wist hij dat die man in 't zwart niet meer
is dan een marionet die de mallemolen van onze wetgeving,
ook tegen wil en dank, te zijnen gunste aan 't draaien
moet brengen. Een kraaiende haan hindert die toga. Is
uw zaak gezond, uw recht onaantastbaar, en verschijnt
u niettemin als een geslagen maar zindelijke hond die
op 't eerste signaal zal kwispelstaarten maar die intusen
zijn hart vast houdt van ontzag voor Themis en haar
dienaren, dan vindt het hof er behagen in u onverhoopt
met bewijzen van rechtvaardigheid te overstelpen, u
te doen opspringen van dankbaarheid. Ik kan u dus slechts
de raad geven haar eerst nog even door mij te laten
aanschrijven."
Willem
Elsschot; Het Been, 1938.
|
